ประวัติความเป็นมา
รถถ่ายเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่ (Mobile Mammography Unit) เป็นโครงการหนึ่งของมูลนิธิถันยรักษ์ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อขยายบริการตรวจเอกซเรย์เต้านม (Screening Mammography) ให้กับผู้หญิงในกรุงเทพฯ ซึ่งเป็นหนึ่งในวิธีการป้องกันตนเองให้พ้นภัยจากมะเร็งเต้านมที่มีประสิทธิผลสูงสุด เป็นการตรวจผู้ป่วยประเภทไม่มีอาการ (Screening Mammography) เหมือนการตรวจร่างกายประจำปี
ในปัจจุบันรถถ่ายเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่ (Mobile Mammography Unit) ของมูลนิธิถันยรักษ์ฯ จะไปให้บริการหน่วยงานต่างๆ ตามคำขอและเพื่อการกุศล ซึ่งมีผู้หญิงทำงานเป็นจำนวนมากในเขตกรุงเทพและปริมณฑล เพื่อเพิ่มโอกาสให้ผู้หญิงวัยทำงานได้ตรวจ (Screening Mammogram) มากขึ้น ภายในรถประกอบด้วยเครื่องมืออุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพในการตรวจวินิจฉัย คือ เครื่องแมมโมแกรม (Mammography) เครื่องอัลตราซาวนด์ (Ultrasound) พร้อมด้วยรังสีแพทย์ และเจ้าหน้าที่รังสีเทคนิคที่เชี่ยวชาญ เพื่อให้การตรวจวินิจฉัยมีคุณภาพ เป็นมาตรฐานเดียวกันกับ การตรวจวินิจฉัยที่ศูนย์ถันยรักษ์ ปัจจุบันมูลนิธิถันยรักษ์มีรถเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่ จำนวน 3 คัน
ปี 2544

มูลนิธิถันยรักษ์ฯ ได้จัดสร้างขึ้นตามพระวินิจฉัยของพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ องค์ประธานมูลนิธิถันยรักษ์ฯ เป็นระบบเครื่องถ่ายเอกซเรย์เต้านมแบบ Analog มีเครื่องล้างฟิล์ม เครื่อง Ultrasound พร้อมมีผู้ร่วมสมทบทุนคือ บริษัท จี อี แคปปิตอล (ประเทศไทย) จำกัด บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) และบริษัท อีซูซุ มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด ร่วมสนับสนุน
วันที่ 17 ส.ค. 2544 - พิธีรับมอบรถถ่ายเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่ (Mobile Mammography Unit) ที่โรงแรมพลาซ่าแอทธินี ห้องสมเด็จเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์
วันที่ 21 ส.ค. 2544 - พิธีเปิดโครงการตรวจบนถ่ายเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่ (Mobile Mammography Unit) ที่บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) โดยเริ่มให้บริการตั้งแต่วันที่ 21 ส.ค. 2544 - 19 พ.ย. 2544 จำนวน 1,019 คน
วันที่ 20 ธ.ค. 2544 - พิธีเปิดโครงการตรวจบนถ่ายเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่ (Mobile Mammography Unit) ที่ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน) โดยเริ่มให้บริการตั้งแต่วันที่ 20 ธ.ค. 2544 - 27 ธ.ค. 2544 จำนวน 132 คน
ปี 2550

บริษัท ไอ.ซี.ซี จำกัด (มหาชน) จัดสร้างรถตรวจเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่พร้อมอุปกรณ์เครื่องมือทันสมัยด้วยเทคโนโลยีล่าสุด Full Field Digital Mammography มอบให้มูลนิธิถันยรักษ์ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เพื่อเฉลิมพระเกียรติในโอกาสพระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัวทรงเจริญพระชนมพรรษา 80 พรรษา นับเป็นรถเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่พร้อมเทคโนโลยีที่ทันสมัยที่สุดในประเทศไทยและเป็นคันแรกในภูมิภาคเอเชีย
สำหรับรถถ่ายเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่คันล่าสุด ระบบ Full Filed Digital Mammography เป็นคันแรกในภูมิภาคเอเชีย ประสิทธิภาพและคุณภาพดีกว่า เนื่องจากไม่ผ่านกระบวนการล้างฟิล์ม ใช้ Digital Detector แบบ Direct Conversion จึงแปลงรังสีเอกซเรย์เป็น Digital โดยตรง การสร้างภาพสมบูรณ์และชัดเจน การอ่านผลจากจอภาพแบบ High Resolution ทำให้รังสีแพทย์วินิจฉัยได้ละเอียดยิ่งขึ้นเมื่อเทียบกับภาพเดิม สะดวกต่อการค้นหาประวัติการตรวจรักษาเพื่อนำผลการตรวจเปรียบเทียบ นอกจากนี้ยังส่งเสริมเรื่องสิ่งแวดล้อมด้วย เนื่องจากไม่มีการล้างฟิล์ม จึงไม่มีน้ำยาที่ต้องกำจัด อันเป็นสาเหตุทำลายสิ่งแวดล้อม เป็น Digital Mammogram Mobile Unit ซึ่งมูลนิธิถันยรักษ์ฯ ได้รับบริจาคจาก บริษัท ไอ ซี ซี อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด (มหาชน) โดยผลิตภัณฑ์วาโก้และผู้สนับสนุนอีกหลายบริษัท
ปี 2558

ในปี 2558 ศูนย์ถันยรักษ์ เห็นสมควรจัดซื้อรถเอกซเรย์เต้านมเคลื่อนที่ (Mobile Unit) ระบบ Digital เพิ่มอีก 1 คัน และมีวัตถุประสงค์เพื่อ เป็นการเทิดพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี พระผู้ทรงก่อตั้งมูลนิธิถันยรักษ์ฯ ครบรอบ 20 ปี ที่ได้ดำเนินการมาโดยเป็นการดำเนินการต่อเนื่องในโครงการสืบสานพระราชปณิธานสมเด็จย่าต้านภัยมะเร็งเต้านม ทำการกุศลในเรื่องมะเร็งเต้านมให้มากขึ้น โดยการให้ความรู้และบริการตรวจวินิจฉัยมะเร็งเต้านมในผู้หญิงไทยที่ด้อยโอกาสในการเข้าถึงบริการ เป็นให้บริการตรวจวินิจฉัยผู้ป่วยใหม่จำนวนหนึ่ง เพื่อได้ข้อมูลงานวิจัยที่กำลังทำการศึกษาอยู่เช่น ตรวจหาปัจจัยเสี่ยง หรือผู้หญิงที่มีความเสี่ยงสูงในการเป็นมะเร็งเต้านม หรืองานวิจัยเรื่อง Automated Breast Ultrasound (ABUS) เพื่อหาวิธีการตรวจทีมีมาตรฐานเทียบเท่า Mammogram ลดระยะเวลาในการรอตรวจที่ศูนย์ถันยรักษ์ และนอกจากรถ Mobile Unit คันแรกที่ได้ใช้งานมานานประมาณ 7 ปี ซึ่งมีการชำรุดและซ่อมแซมมาตลอด เพื่อเป็นการช่วยทำงานให้ได้ประสิทธิผล